Πέμπτη 28 Αυγούστου 2014

Νεανική επιχειρηματικότητα και μια μικρή ολλανδέζα

Αχ, τα νέα παιδιά, η ελπίδα του τόπου για πρόοδο και ανάπτυξη! Εμείς οι σαραντακάτι, όσοι τουλάχιστον δεν καταφέραμε να προσφέρουμε στη χώρα μας τη διεθνή καταξίωση και τη δόξα που ντιενεϊκώς δικαιούται, βλέπουμε τις προσπάθειες των νέων με ενδιαφέρον και ζήλεια. Μια τέτοια ζήλεια ένιωσα διαβάζοντας για το επίτευγμα των φοιτητών που ανακάλυψαν τη γόβα που μετατρέπεται από ψηλοτάκουνη σε φλατ.

Έχω ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα παπούτσια. Είναι, ας πούμε, το φετίχ μου. Άλλοι νιώθουν μια διαρκή ανάγκη να αγοράζουν προϊόντα τεχνολογίας, άλλοι ν' αγοράζουν βιβλία, εγώ δυσκολεύομαι να συγκρατηθώ και να μην πάρω ένα ακόμα ζευγάρι παπούτσια. Θυμάμαι κάποτε που ήθελες το 1/4 του μισθού σου για να πάρεις ένα καλό ζευγάρι παπούτσια. Σήμερα τα παπούτσια είναι πολύ πιο προσιτά, αρκεί βέβαια να υπάρχει μισθός.
Το ενδιαφέρον μου δεν περιορίζεται στα αντρικά παπούτσια. Έχω άποψη και για τα γυναικεία, την οποία επιβάλλω διατυπώνω ευγενικά στην κυρά μου. Πως να μην ενδιαφερθώ λοιπόν για την πτυσσόμενη γόβα, η οποία στο κάτω κάτω ανοίγει διάπλατα τον δρόμο στην Καινοτομία και την Ανάπτυξη; Λίγο είναι νά 'χεις να λες στους παλιογερμανούς "Όταν εμείς φκιάναμε πτυσσόμενες γόβες, εσείς φορούσατε σανδάλια με άσπρη κάλτσα;"

Ο ενθουσιασμός μου είναι τέτοιος που έκατσα και σκέφτηκα με ποιο τρόπο θα μπορούσε να γίνει ακόμα πιο καινοτόμα η ιδέα της πτυσσόμενης γόβας. Λέει ο ένας εκ' των δημιουργών του καινοτόμου προϊόντος "Κοιτώντας την αγορά και την καθημερινότητα των γυναικών, παρατηρούμε ότι έχουν συνεχή ενασχόληση καθ' όλη τη διάρκεια της μέρας, κάνοντας συνέχεια διαφορετικά πράγματα. Πηγαίνουν για δουλειά, για καφέ, για ποτό, για διασκέδαση γενικά και αυτό απαιτεί πολλές ενδυμασίες και κυρίως διαφορετικά παπούτσια". Ξεχνά φαίνεται ότι ενίοτε το υπηρετικόν προσωπικόν παίρνει άδεια, οπότε οι γυναίκες αναγκάζονται να μαζέψουν το σπίτι, να νταντέψουν τα παιδιά, να πάνε στη λαϊκή και γενικώς να κάνουν παρόμοιες τρε μπανάλ δραστηριότητες. Πως θα τα κάνουν αυτά, με τις παντόφλες; Να ξενερώσει ο σύζυγος και ν' αρχίσει να λοξοκοιτά; Όοοοχι βέβαια, η σύγχρονη δυναμική γυναίκα πρέπει να είναι πάντα σικ και περιποιημένη. Ακόμα κι όταν -ο μη γένοιτο- καθαρίζει τον απόπατο.


Ιδού μερικές καινοτόμες ιδέες:

Πτυσσόμενη γοβόσκουπα
Πόσο ενοχλητικό και αντιαισθησιακό είναι να μπουκάρει η γυναίκα σου με την ηλεκτρική σκούπα την ώρα που παρακολουθείς Θέμο, να σε σηκώνει απ' τη θέση σου, να σκεπάζει ο δαιμονισμένος ήχος της σκούπας τα λόγια του Θέμου κι επιπλέον να φορά και παντόφλες με φούντα; Αρκετά!
Με την πτυσσόμενη ηλεκτρική γοβόσκουπα, η διαδικασία του σκουπίσματος θα θυμίζει πλέον σκηνή από τις 9 1/2 εβδομάδες. Το πτυσσόμενο τακούνι είναι κούφιο και συνδέεται μέσω ενός λεπτού και διακριτικού σωλήνα με ειδικά διαμορφωμένο σουτιέν. Ενώ η σύζυγός σας χορεύει μπροστά σας μαλάζοντας τα στήθη της, δημιουργείται αρνητική πίεση στο σουτιέν, ρουφώντας τη σκόνη από μακριά και φουσκώνοντας το μπούστο της. Ποτέ το σκούπισμα δεν ήταν τόσο σέξυ και οικονομικό.


Πτυσσόμενο γοβοπατίνι
Πρέπει να τρέξετε για να παραλάβετε τα παιδιά απ' το σχολείο; Να προλάβετε τη λαϊκή και το σουπερμάρκετ; Το πτυσσόμενο γοβοπατίνι σας προσφέρει ταχύτητα αλλά και φινέτσα.


Πτυσσόμενος γοβοδονητής.
Μην πάει ο νους σας στο κακό. Το πτυσσόμενο τακούνι περιέχει μηχανισμό (batteries not included) ο οποίος παράγει δονήσεις που ξεκουράζουν τα ταλαιπωρημένα πόδια της νοικοκυράς μετά από ένα κουραστικό γύρο οικιακών εργασιών, χωρίς αυτή να ξοδεύεται σε βιομαγνητικά μασαζοκαλσόν. Οποιαδήποτε άλλη εφαρμογή, πέραν της καθοριζόμενης στον οδηγό χρήσης γίνεται με αποκλειστική ευθύνη του αγοραστή.

Τι σχέση έχει τώρα η νεανική επιχειρηματικότητα με το παράδειγμα της μικρής ολλανδέζας που τσιτσιδώθηκε σε πλατεία για να κερδίσει τα δίδακτρα ενός έτους; Έχει να κάνει με το ρόλο της γυναίκας στη σύγχρονη καπιταλιστική κοινωνία, αυτής βέβαια που προέρχεται από τα μικροαστικά στρώματα, όχι της κόρης της Μαριάννας. Όταν δεν έχεις χρήματα για τα δίδακτρα, έχεις τη διέξοδο της αξιοποίησης της προίκας σου, δηλαδή των αποκρύφων σου. Και νεανική και επιχειρηματικότητα.
Ένα ζήτημα κατ' εξοχήν ταξικό.

Πέμπτη 21 Αυγούστου 2014

Ποιος γαμεί τις αστακομακαρονάδες;

Όταν πρωτοδοκίμασα τη ζακυνθινή κουζίνα κατάλαβα ότι υπάρχει ασυμβατότητα ανάμεσα στα γευστικά μου γούστα και στις επτανησιακές γεύσεις. Κανέλα, μοσχοκάρυδο και γαρύφαλλα με τη σέσουλα, κυρίως στα μαγειρεμένα κρέατα, γρατσουνάνε τον λεπτεπίλεπτο ουρανίσκο μου που προτιμά την ευγενή πουρνίλα της γίδας και του τράγου. Έπεσα και σε καναδυοτρειστέσσερις περιπτώσεις τουριστικής κουζίνας κατάλληλης μόνο για ξεροψημένους άγγλους και σχημάτισα το στερότυπο.
Με τα χρόνια όμως εκτίμησα τα απλά της ζακυνθινής "κουζίνας". Όχι τα κοκκινιστά κουνέλια και τα κοκκινιστά στιφάδα, όχι τα κοκκινιστά κοκκόρια και τα κοκκινιστά κουνουπίδια και ασφαλώς όχι τις εορταστικές κουλούρες, τις στολισμένες σαν χριστουγεννιάτικα δέντρα (και με παρόμοια γεύση), αλλά τουλάχιστον όχι κοκκινιστές. Εκτίμησα κάποια πανεύκολα γλυκά και φαγητά, με απλά υλικά και πανεύκολη προετοιμασία.

Η φιτούρα είναι ένα τουβλάκι φτιαγμένο από χοντρό σιμιγδάλι και νερό. Τη βρίσκει κανείς σε πάγκους απέναντι από τον Άγιο Διονύσιο και απαραιτήτως στις γιορτές και τα πανηγύρια. Βουτάνε το τουβλάκι στη φριτέζα και αφού τηγανιστεί το πασπαλίζουν με ζάχαρη. (Εγώ που είμαι καλοφαγάς την προτιμώ με μέλι και κανέλα). Το μόνο στραβό με τη φιτούρα είναι ότι ανήμερα της Παναγίας πρέπει να ελιχθείς ανάμεσα από τους πάγκους των φιτουρατζήδων για να μπεις στην εκκλησία. Μα όταν μπεις ξεχνάς τη μικρή αυτή ταλαιπωρία, αφού η ταλαιπωρία από το επτανησιακό ψαλτικό ιδίωμα είναι τρισχειρότερη. Αλλά αυτό είναι άλλου παπά ευαγγέλιο.

Η φιτούρα (αλά Στρατολάτης)

Το μενουδέλι είναι σούπα φτιαγμένη από χοντρό φιδέ κοκκινιστό σε φρέσκια ντομάτα και σέλινο. Πάμφθηνο και απρόσμενα νόστιμο καλοκαιρινό φαγητό. Κατά τη γνώμη μου το γευστικότερο πιάτο της ζακυνθινής κουζίνας, που παντρεύεται έξοχα με φέτα ή -ακόμα καλύτερα- λαδοτύρι.

Το μενουδέλι (αλά Στρατολάταινα)

Το οποίο λαδοτύρι είναι η σημαντικότερη προσφορά της Ζακύνθου στον γευστικό πολιτισμό. Το φτιάχνουν από αιγοπρόβειο γάλα και το συντηρούν σε ελαιόλαδο. Σε αντίθεση με τα περισσότερα τυριά όσο ωριμάζει και σκληραίνει τόσο καλύτερο (και πιο πικάντικο) γίνεται. Δεν είναι βέβαια όλα ίδια και η Κεβή δεν τυποποιεί το υπέροχο δικό της.

Τετάρτη 20 Αυγούστου 2014

Μικρό βλάσφημο μανιφέστο περί τέχνης

Μερικές φορές οι συζητήσεις περί τέχνης μου θυμίζουν τα κοριτσίστικα αρωματισμένα άλμπουμ των συμμαθητριών μου στο δημοτικό. Τι εστί έρως;
Με το λίγο μυαλό που μου έδωσε ο θεός έφτασα στο συμπέρασμα ότι ένα έργο τέχνης μπορεί κάλλιστα να δημιουργείται ακούσια, χωρίς τη "συγκατάθεση" του δημιουργού, αρκεί ο λήπτης να εντοπίζει σε αυτό στοιχεία αυθεντικής έμπνευσης (που μπορεί κάλλιστα να είναι λανθάνοντα) και εκφράσεις του ανθρώπινου πάθους.
Απ' το σημείο αυτό έχουν ξεκινήσει κι έχουν φτάσει σε αδιέξοδο, προαιωνίως, αμέτρητες διαφωνίες περί του αν ένα συγκεκριμένο έργο είναι έργο τέχνης ή κάτι άλλο, π.χ. έργο επίδειξης ικανοτήτων, έργο πρόκλησης-για-την-πρόκληση ή έργο εικαστικού αρλεκινισμού. Μιλώ κυρίως για τη ζωγραφική, αφού αυτή είναι η πιο διαδεδομένη και δημοφιλής από τις εικαστικές τέχνες.

Να μερικά αντιπροσωπευτικά δείγματα των ανωτέρω διαζεύξεων:

1. Έργο επίδειξης ικανοτήτων ρεαλιστικής απεικόνισης:
Τό 'χει κάνει σα ζωντανό ο κερατάς, αλλά γιατί δεν φωτογράφιζε να μην παιδεύεται; Τότε όπως πως θα άκουγε "βρε είσαι καταπληκτικός, σα ζωντανό μοιάζει";
(Ζορίστηκα για να μη βάλω ως αντιπροσωπευτικό δείγμα τη Μόνα Λίζα, κι ακόμα θυμώνω με τη δειλία μου να μην τη βάλω).

2. Έργο πρόκλησης για την πρόκληση:
Δεν του φαίνεται, ε; Που είναι η πρόκληση; Και τι να θέλει να πει η καλλιτέχνιδα; Αν εξαιρέσουμε ότι η "καλλιτέχνιδα" εκτοξεύει χρωματιστά αυγά από το πιπί της, τσίτσιδη δημοσίως, και κατόπιν τυλίγει το χαρτί για να απλωθεί το χρώμα και να βγει έτσι ωραίο, κατά τα λοιπά είναι ένα έργο τέχνης. Κάπως σαν αυτά του Φίτσουλα στη Βαβούρα. (Μεγάλη μορφή ο Φίτσουλας, κάποτε θα φτιάξω κανα σχετικό ποστ).

3. Έργο εικαστικού αρλεκινισμού:
Πόσο πιθανό είναι σε τρία (3) σπίτια φίλων και γνωστών σου να υπάρχει πρωτότυπος πίνακας του ίδιου σύγχρονου δημιουργού; Κι ούτε καν του Φασιανού ή του Σταθόπουλου, αλλά της Φώφης Μουρατίδου; Προφανώς ο όρος "εικαστικός αρλεκινισμός" συνιστά ευφημισμό, καταλληλότερος θα ήταν: "ρομαντικές κουράδες".

Καλά μέχρι εδώ, η λοιδορία είναι εύκολη και διασκεδαστική.

Λοιπόν, μπορεί ένα από τα παραπάνω τρία είδη να είναι ταυτόχρονα και έργο τέχνης; Ίσως, σπανιότατα, κάποιο της δεύτερης κατηγορίας, αλλά αυτό θα έχει συμβεί ακούσια.

Να ένα εξόχως χαρακτηριστικό παράδειγμα.
Ο παρακάτω πίνακας του βέλγου Thierry de Cordier εκτέθηκε στην έκθεση Outlook του 2004 και αποσύρθηκε ως βλάσφημος λόγω σφοδρών αντιδράσεων του κοινού. Δικαιολογημένων υποθέτω μέχρι ενός σημείου.
Ασφαλώς δεν είναι ένας πίνακας που θα βάλεις στο σαλόνι.

Ο ίδιος ο δημιουργός του χαρακτήρισε το έργο ως "ένα είδος αντιποίνων". Τα αντίποινα λίγο έχουν να κάνουν με την τέχνη, τα ενοχικά όμως σύνδρομα έχουν να κάνουν πολύ. Ο Cordier ομολογεί τα ενοχικά του, όσο μπόρεσα να καταλάβω από συνέντευξή του, καθώς ήταν γόνος αυστηρής καθολικής οικογένειας και μαθητής σε καθολικό σχολείο.
Το έργο είναι τελικά βλάσφημο ή κοφτερό; Είναι πρόκληση-για-την-πρόκληση ή έργο τέχνης;

Τολμώ να πω ότι είναι έργο τέχνης και εξηγούμαι άμεσα:
Ο παραδοσιακός ρόλος της εκκλησίας στον ευνουχισμό της σεξουαλικότητας είναι γνωστός και δεν χρειάζονται πολλές αναλύσεις. Τα "μη-το-ένα-μη-το-άλλο-γιατί-θα..", στον ένα ή στον άλλο βαθμό, επί αιώνες ενσταλάζουν νευρώσεις και ενοχικά σύνδρομα, δημιουργώντας όχι μόνο αναχώματα στη σεξουαλικότητα αλλά και βαθιές πληγές στους "παραβάτες".
Ο σταυρός είναι ιερό σύμβολο μα ιερό σύμβολο είναι και ο φαλλός. Όχι στον ίδιο βαθμό, όχι στις ίδιες κουλτούρες και ασφαλώς όχι με το ίδιο περιεχόμενο. Ο φαλλός ήταν ιερό σύμβολο γονιμότητας  -όχι απαραίτητα σεξουαλικό- κατά τις προβιομηχανικές κοινωνίες, ιδίως δε πριν την επικράτηση των μονοθεϊστικών θρησκειών. Επί της ουσίας στον πίνακα του Cordier απεικονίζεται μια "σύγκρουση" ιερών συμβόλων και η υπόθεση ενισχύεται από τον υπότιτλο "Another ASPERGES me", όπου το asperges σημαίνει τόσο αγιασμός όσο και πασπαλίζω. (Σημαίνει και σπαράγγια στα γαλλικά αλλά μάλλον είναι άσχετο). Μια "σύγκρουση" σε εισαγωγικά, ακριβώς επειδή αυτή δεν υπάρχει στο βαθμό που φαίνεται με την πρώτη ματιά, ούτε νομίζω ότι εικονίζονται κάποια "αντίποινα". Γι' αυτό και επιμένω στο ακούσιο της έμπνευσης. Τόσο ο σταυρός, όσο και ο φαλλός στα ανθρώπινα πάθη αφορούν. Πάθος είναι η ισχυρή ενόρμηση, πάθος είναι και όσα υποφέρεις. Δυο σύμβολα που συνθέτουν την ανθρώπινη υπόθεση. Διότι ο φαλλός εμπεριέχει και την ενεργητική βία.
Βλέπω ακόμα μια διάσταση. Ένας φαλλός εκσπερματίζει πάνω σ' ένα σταυρό και κάποιος προσκυνά ευλαβικά. Που τό 'χω δει να γίνεται και να μην παραπονιέται κανείς; Στην πορνογραφία! Κάθε τσόντα που σέβεται το πρωτόκολλο, κλείνει ως γνωστόν με εκσπερμάτιση του ανδρός στην πρόσοψη της γυναικός. (Ουφ, άλλη μεγάλη κουβέντα! Θα την πιάσω μάλλον σε άλλο μπλογκ για να διαφυλάξω τη σοβαροφάνεια τούτου). Είναι μια τυποποιημένη διαδικασία κυρίως για την εξυπηρέτηση του καταναλωτή του προϊόντος, αλλά έχει κι άλλες διαστάσεις, τόσο κυριαρχικές όσο και (τολμώ πάλι να πω) θρησκευτικές. Πέραν όμως αυτού, του προσκυνηματικού / "αγιαστικού" χαρακτήρα, που είναι βέβαια πολύ λεπτός και αμφιλεγόμενος, υπάρχει και η γλαφυρή επιφάνεια. Οι γυναίκες πορνοστάρ δεν κωλύονται να φορούν σταυρούς και συχνά αυτοί πιτσιλίζονται με σπέρμα.
Το οποίο σπέρμα, ο σπόρος, η μονάδα της ζωής, είναι η ουσία της λατρευτικής διαδικασίας όλων των θρησκειών. Συνήθως βέβαια μεταφορικά, συνειρμικά.

Και μία τελική παρατήρηση. Το συγκεκριμένο έργο δεν μου αρέσει. Τουτέστιν, πρώτον δεν με ικανοποιεί αισθητικά, δεύτερον με καταπιέζει συναισθηματικά και τρίτον προσκρούει στα ενοχικά μου. Δεύτερο και τρίτο δεν απέχουν πολύ.

(Χρόνια σχεδίαζα να κάνω αυτό το ποστ. Ίσως γι' αυτό θα έπρεπε να το δουλέψω περισσότερο. Ευχαριστώ τον Μποτέρο και τον Τσίπρα για την αφορμή. Ελπίζω να μη βγήκε πολύ βλάσφημο).

Τρίτη 19 Αυγούστου 2014

Σφίγγες και σφήκες

Μετά από πολύχρονη ενδοσκόπηση συμπέρανα ότι είμαι άνθρωπος χαιρέκακος. Πάντα το ψυλλιαζόμουν, ήταν βλέπεις τόση η δευτεριάτικη χαρά μου όση η στενοχώρια των γαύρων και των βάζελων. Τώρα όμως με το χαμό στην Αμφίπολη νιώθω την κακία μου να χτυπά κόκκινο.

Τις προηγούμενες δύο εβδομάδες μπανιαριζόμουνα στη Ζάκυνθο. Κοντεύω πια, θέλοντας και μη, μισός ζακυθινός, και συνομίλησα με πολλούς ντόπιους. Μόνο στην προφορά δυσκολεύομαι λιγάκι, μού 'χει μείνει κουσούρι η αγρινιώτικη. Κύριο θέμα φυσικά το χαράτσι του ΕΝΦΙΑ, το οποίο τους βάρεσε κατακούτελα αφού όλα τα λιοστάσια απ' το χωριό ως τη θάλασσα μετριούνται για οικόπεδα. Τόσα χρόνια δεν τό 'χα πάρει χαμπάρι ότι το χωριό είναι τόσο πλούσιο. Αλλά αφού κανένας από τους χωριανούς δεν έλαβε εκκαθαριστικό με λιγότερα από πέντε ψηφία, δεν μπορεί, λεφτά υπάρχουν. Συνταξιούχος του ΟΓΑ με 15.000€ ΕΝΦΙΑ και να σου λέει ότι ευχαρίστως πουλάει το λιοστάσι του με το ίδιο ποσό. Άσε μας ρε παππού και σκάσε το ρευστό να σωθεί η πατρίς. Μη σου γαμήσω την πατρίς και τσου εθνοπατέρες που σταυρώνεις. (Νά' το το ζακυνθινό, αρχίζω να το κατακτώ).

Το ότι η πατρίς είναι τόσο πλούσια αποδεικνύεται και στην Αμφίπολη. Σκάβουν οι αρχαιολόγοι και βρίσκουν πλάκες και σφίγγες. Και στη Ζάκυθο έχει σφήκες, μιλιούνια σε γυρνοφέρνουν όταν κάνεις υπαίθριο ντους. Αν τό 'ξεραν οι ντόπιοι ότι είναι κι αυτές τεκμήριο θα κάναμε ντους χωρίς άγχος. Άκου λέει, δε σε πειράζουν αν δεν τις πειράξεις. Για ξαναμπές στα "στοιχεία οφειλών εκτός ρύθμισης".

Μ' όλα αυτά τα περί Αμφίπολης και την αγωνία που δέρνει την κοινή γνώμη, πολύ, μα πολύ το επιθυμώ να προκύψει ότι ο τάφος είναι του μούλου πρωτοξάδερφου του Βουκεφάλα. Και νά 'ναι και συλλημένος. Νά 'χει μόνο σωθεί ταριχευμένη η μουλαρίσια ψωλή. Όχι τίποτα άλλο αλλά για να χειροτερέψει η ισχιαλγία στο γίδι που περιμένει πως και πως να βγει για τις βαρύγδουπες ανακοινώσεις. Και ν' αρπάξουνε βρουκέλλα τ' άλλα γίδια που βλέπουν στην Αμφίπολη "θρίαμβο του Μεγαλέξανδρου κατά των Σκοπίων".
Ωχ θε μου, πόσους μεγατόνους μαλακίας σκόρπισες σ'αυτόν τον τόπο για να ισορροπήσει το φως με το σκότος;